Praktijk overgenomen van mijn vader

Om de continuïteit van huisartsenzorg in de provincie Groningen te kunnen blijven waarborgen, is het belangrijk dat huisartsen die willen stoppen met hun praktijk tijdig beginnen met de opvolging en overdracht. Bert Nieuwenhuis was 27 jaar huisarts in Appingedam. Hij is recent gestopt, heeft zijn praktijk succesvol overgedragen en wil graag zijn kennis en ervaring delen met anderen.

Bert Nieuwenhuis: "Ik was erg verrast door de vraag hoe lang ik nog door wilde gaan met mijn praktijk"

[Ervaringsverhaal uit april 2022]
Bert Nieuwenhuis (1958) was 27 jaar lang huisarts in Appingedam. Hoewel dat een bijzonder lange periode is, zat de generatie voor hem er zelfs 37 jaar. “Ik heb de praktijk in 1994 overgenomen van mijn vader”, vertelt Nieuwenhuis. “Daarvoor heb ik eerst nog 5 jaar in een verpleeghuis gewerkt. De praktijk die ik destijds overnam is compleet anders dan de praktijk die ik heb overgedragen. Vroeger had je veel vaste patiënten uit dezelfde families. Soms waren ze al generaties lang patiënt. Ook was er één vaste assistente. Kortom: we waren over en weer bekende en vertrouwde gezichten voor elkaar.”

Grotere bedrijfsvoering
In de afgelopen decennia is er erg veel veranderd. Veel mensen uit die tijd zijn weggetrokken of overleden en andere mensen werden geboren of kwamen in de regio wonen. “Ook kregen we te maken met ketenzorg”, blikt Nieuwenhuis terug. “Die werd vanuit de tweede lijn bij de huisartsen ondergebracht. Het behandelen van chronische aandoeningen en kwetsbare patiënten leidde tot een flinke taakverzwaring. Natuurlijk kwamen er wel POH-ers om ons te ondersteunen, maar daardoor werd de bedrijfsvoering in de praktijk groter.”

Aan het denken gezet
Na de eeuwwisseling bundelde Nieuwenhuis de krachten met andere huisartsen. Ze namen samen intrek in een nieuw gebouwd gezondheidscentrum (2009), waar ze zaken goed konden organiseren en de kosten daarvan konden delen. “Toen ik achter in de vijftig was, kreeg ik een telefoontje van Selma de Visscher van Zorgadvies Groningen. Zij vroeg me opeens hoe lang ik eigenlijk nog wilde doorgaan met mijn praktijk. Ik weet nog dat ik erg verrast was door die vraag. Het leek nogal voorbarig en ik voelde me ook niet meteen aangesproken. Selma begreep mijn verbazing en legde uit dat een overdracht al gauw 2 jaar in beslag neemt. Het is zaak om daar voldoende tijd voor uit te trekken en de beslissing hierover niet te ver vooruit te schuiven. Dat zette mij wel aan het denken.”

Opvolgingskandidaten
Het denkproces leidde in 2019 tot een telefoontje de andere kant op. “Toen ik 60 was geworden heb ik Selma gebeld en heb ik haar verteld dat ik mijn keuze had gemaakt. Ik wilde wel samen uitkijken naar opvolgingskandidaten. Selma heeft veel contacten met jonge aankomende huisartsen, waarvan een deel wel belangstelling heeft om zelf een praktijk te starten of om een bestaande praktijk over te nemen. Zij heeft toen contact gelegd met twee vrouwelijke huisartsen, die eind 2019 graag als duo de praktijk wilden overnemen.”

Niet over één nacht ijs
Bij de overdracht van de eigen praktijk wil je niet zomaar over één nacht ijs gaan. “Ik vond dat de overnemende partners goed moesten klikken met mijn assistentes, met mijn collega’s in het Gezondheidscentrum en met mijn patiënten”, vertelt Nieuwenhuis. “Het scheelde al dat ik zelf een goede klik met ze had, na een uitgebreide kennismaking. Daarna hebben de collega’s informeel met ze gesproken en een rondleiding verzorgd. In een later stadium werd nog een uitgebreide formele ontmoeting met de collega’s afgesproken om een aantal essentiële zaken te bespreken in het kader van de toekomstige samenwerking. Ook hebben beide huisartsen een dag meegelopen in de praktijk. Daarna brak corona uit ...”  

Overdrachtsdatum
“Ik had 1 januari 2021 in mijn hoofd als overdrachtsdatum. Die datum had ik ook al gedeeld met mijn directe collega’s. Zij moeten er immers vanaf weten en zo konden ze ook met suggesties komen. Zij hebben er uiteraard ook belang bij. Ik moet toegeven dat het praten hierover best gevoelig lag. Het is toch nog wel een taboe om erover te praten. In de zomer van 2020 hebben we een overeenkomst ondertekend, nadat onze adviseurs met elkaar hadden onderhandeld over allerlei praktische zaken en de financiële afhandeling. Zo zijn we tot overeenstemming gekomen. De laatste maanden hebben de overnamepartners een dag in de week bij mij gewerkt en daarna ben ik gestopt.”

Hoe kijk je terug op de beslissing om te stoppen en de praktijk over te dragen? 
“Ik ben heel blij dat ik de coronastress van de praktijk niet meer heb”, antwoordt Nieuwenhuis resoluut. “Het is een rare tijd: werken met beschermingsmiddelen, veel contact op afstand, constant op je hoede zijn om niet besmet te raken, telkens wisselende omstandigheden. Dat mis ik niet. Vooral de huisbezoeken aan Corona (verdachte) patiënten waren erg zwaar. Ook merkte ik veel onrust en ongeduld bij patiënten. Ik heb nog een jaar in het bestuur gezeten van het Gezondheidscentrum en zit nu nog in een GGZ-werkgroep. Daarnaast ben nu zelf mantelzorger. Meedenken met Zorgadvies Groningen over de continuïteit van de huisartsenzorg vind ik belangrijk en leuk. Ik wil graag mijn kennis en ervaring delen, bijvoorbeeld tijdens bijeenkomsten voor huisartsen die willen stoppen.” 

Tips voor collega’s die overwegen te stoppen?
“Jazeker, begin op tijd met nadenken hierover, zodat je je ook tijdig kunt oriënteren op potentiële opvolgers. Wees transparant en open naar naaste collega’s. Betrek ze bij het overdracht proces en zorg ervoor dat het goed klikt met de nieuwe huisarts of -artsen. Leg de overeenkomst met elkaar op tijd vast, zodat het voor beide partijen heel duidelijk is waar men aan toe is. Schakel ook de goede hulp en adviseurs in. Ik ben prima geholpen door Zorgadvies Groningen en door de VvAA.”